نقدی بر روند عنوان‌یابی در مقالات گرایش ادبیّات عرفانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دورة دکتری ادبیّات عرفانی، دانشگاه مازندران

2 استاد دانشکده ادبیّات و زبان‌های خارجی، دانشگاه مازندران

10.29252/kavosh.2024.20077.3555

چکیده

مقاله ­نویسی از صورت­ های رایج و معتبر در نشر و گسترش یافته ­های جدید در علوم مختلف است که سهم مقالات علمی-پژوهشی در نشر یافته ­ها و رشد علم و دانش انکارناپذیر است. از ابعاد مورد ارزیابی در روند مقاله­ نویسی، بُعد ساختاری آن است. آسیب ­شناسی بُعد ساختاری مقالات با هدف کاهشِ نواقص احتمالی و ارتقای کیفی مجلات مورد نظر می ­تواند در شاخص­ های گوناگون صورت پذیرد که عنصر فرامتنی «عنوان» از اهمیت بسزایی برخوردار است. عنوان مقاله، علاوه بر کارکردهایی چون هویت ­بخشی به مقاله، مخاطب­ پروری، ماندگارنمودن مقاله در ذهن و ... نقش مهمی در دست­یابی به مقاله در جستجوگرهای اینترنتی دارد؛ از این رو، آسیب­ های موجود در شیوه ­های صحیح عنوان ­یابی و عنوان­ نویسی در دو بُعد ساختاری و محتوایی، راه دسترسی آسان به مقاله را در جستجوگرهای اینترنتی با مشکل روبرو می­ سازد و در نهایت منجر به گُمنامی اثر می­ شود. روش پژوهش در مقاله حاضر از نوع پیمایشی-تحلیلی و جامعه پژوهش شامل مقالات علمی-پژوهشی در سه مجله گوهر گویا، ادب عرفانی، ادبیّات عرفانی و اسطوره­شناختی است. روش گردآوری داده­ ها کتابخانه­ای با ابزار فیش ­برداری بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Critique on the Method of Finding Titles in Articles of Mystical Literature

نویسندگان [English]

  • asghar khooshecharkh 1
  • ahmad Ghanipour 2
1 Ph. D Student of Mystical language and literature, University of Mazandaran
2 Associate professor of Persian Language and Literature, University of Mazandaran
چکیده [English]

Writing articles is a common and valid way of expanding new findings in various scientific fields. The role of scholarly articles in dissemination of information and expansion of knowledge is undeniable. In this case, the structure of articles is a criterion for the evaluation of those texts. The pathology of the structural dimension of the articles with the aim of reducing the possible defects and improving the quality of the journals in which they are published can be done in various ways, and the meta-textual elements of article titles are believed to play an important role in this regard. In addition to functions such as giving identity to the article, attracting the potential audience, and making the article memorable, the title plays an important role in the easy search and finding of the article on the Internet. Therefore, the challenges existing in finding appropriate titles from both structural and content perspectives can make it difficult to easily access articles on the Internet search engines and ultimately might lead to the anonymity of the work. The present research is of a survey-analytical type, and the corpus includes scholarly articles in the three magazines of Gohar Goya, Mystical Literature, and Mytho-Mystic Literature. The required data were collected through note-taking from library sources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Article writing
  • Title
  • Finding titles
  • Mystical literature
  • Internet search
  1. الف) کتاب­ها

    1. انوری، حسن (1381)، فرهنگ بزرگ سخن، تهران: سخن.
    2. بلعلی، آمنه (1431ق)، تحلیل الخطاب الصوفی فی ضوء المناهج النقدیة المعاصرة، بیروت: الدار العربیه للعلوم ناشرون.
    3. جوهری، ابونصر (1407ق)، الصحاح تاج اللغة و صحاح العربیه، بیروت: دارالعلم للملایین.
    4. حبیبی، غلامرضا و شاهین آخوند­زاده (1386)، مبانی نگار علمی، تهران: مرز فکر.
    5. حیاتی، زهیر و رحیم علیجانی (1386)، نگارش مقاله و گزارش سایر انتشارات علمی: از انتخاب موضوع تا چاپ­سپاری، تهران: چاپار.
    6. خالد حسین، حسین (2007م)، فی نظریة العنوان، دمشق: دارالتکوین للتألیف و الترجمة.
    7. 7. خاکی، غلامرضا (­1391­)، روش تحقیق در مدیریت (با رویکرد پیمایشی)، تهران: فوژان.
    8. دهخدا، علی‌اکبر (1377)، لغت­نامه، تهران: سیروس.
    9. سیف، علی­اکبر (1375)، روش تهیه پژوهشنامه در روان‌شناسی و علوم تربیتی، تهران: دانشگاه آزاد ­اسلامی رودهن.
    10. سمیعی گیلانی، احمد (1386)، نگارش و ویرایش، تهران: سمت.
    11. شریفی، محمّد (1387)، فرهنگ ادبیّات فارسی، تهران: انتشارات نو و معین.
    12. شفیعی­کدکنی، محمّدرضا (1398)، رستاخیز کلمات-درس گفتارهایی درباره نظریه ادبی صورتگرایانِ روس، تهران: سخن.
    13. ----------------- (1390)، با چراغ و آینه، تهران: سخن.
    14. شیرانی، افسانه (1386)، عنوان، در مجموعه: حبیبی غلامرضا و دیگران؛ مبانی نگارش علمی. تهران: مرز فکر.
    15. 15. طبیبی، جمال­الدین؛ محمدرضا ملکی و بهرام دلگشایی(1395)، تدوین پایان‌نامه، رساله، طرح پژوهشی و مقاله علمی، چاپ هشتم، تهران: فردوس.
    16. فاضلی، نعمت­الله (1399)، زندگی سراسر فهم مسئله است: مسئله و مسئله‌شناسی در علوم اجتماعی و انسانی ایران، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
    17. فتوحی، محمود (1390)، آیین نگارش مقاله علمی-پژوهشی، تهران: سخن.
    18. فرامرز قراملکی، احد (1391)، اصول و فنون پژوهش در گستره دین­پژوهی، قم: انتشارات حوزه علمیه.
    19. فرامرز قراملکی، احد و عذرا شالباف (1386)، تدوین پایان­نامه: شیوه­ها و مهارت­ها، قم: انتشارات حوزه علمیه.
    20. فرهنگی، آیدین(1391)، از کاف تا نون: گفت و گو با میرجلال­الدین کزّازی (گذری بر زندگی، آثار و اندیشه‌ها)، تهران: قطره.
    21. فکری الجزار، محمّد (1998م)، العنوان سیموطیقا الاتصال الادبی، قاهره: الهیة المصریة عامة الکتاب.
    22. کنگرانی، منیژه (1388)، مجموعه مقالات چهارمین هم­اندیشی نشانه­شناسی هنر به انضمام مطالعات هم‌اندیشی سینما، تهران: فرهنگستان هنر.
    23. عمید، حسن (1389)، فرهنگ عمید، تهران: امیرکبیر.
    24. لاج، دیوید (1393)، هنر داستان­نویسی، ترجمة رضا رضایی، تهران: نی.
    25. میرزایی، خلیل (1390)، شیوه علمی مقاله نویسی. تهران: جامعه­شناسان.
    26. هال، جرج. ام (1378)، چگونه یک مقاله علمی بنویسیم، ترجمة ابراهیم پیرمؤذن، بی­جا: مترجمین.
    27. هروی، جواد (1386)، روش پژوهش و پژوهش علمی در تاریخ، تهران: امیرکبیر.

    ب) مقالات

    1. اسفندیاری، محمّد (1369)، «عنوان کتاب و آیین انتخاب آن»، آیینه پژوهش، ش4. صص18-5.
    2. ایمان­پور، محمّد­تقی و محمّدرضا ناظری (1395)، «آسیب­شناسی عنوان­گُزینی در پژوهش­های دانشگاهی: مطالعه موردی پایان­نامه­های رشته تاریخ»، تاریخ­نگری و تاریخ‌نگاری، سال 26، شمارة 17، صص 5-32.
    3. باوان پوری، مسعود (1399)، «آسیب­شناسی عنوان­های مقاله­های مجلة شعر­پژوهی از شماره 1 تا شماره 40»، بوستان ادب، سال 12، شماره 2، صص290-297.
    4. بزرگی، اشرف­ السادات (1378)، «میزان سازگاری عنوان­های کتاب­های فارسی در حوزه علوم اسلامی با موضوعات آنها»، تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، شماره 30 و 31، صص 58-25.
    5. توانگر، فرشته (1380)، «یک اسم، یک عنوان، یک جهان»، کتاب ماه ادبیّات و فلسفه، شماره 41 و 42، صص 39-38.
    6. جلالی‌پور، بهرام (1388)، «پیش‌درآمدی بر نحوه انتخاب عنوان نمایشنامه و ملاحضات زیباشناختی و کاربردی آن»، هنر، شماره 80، صص 60-75.
    7. حاجی‌خانی، علی و نوروز امینی (1395)، «نقد و بررسی عناوین مقالات پژوهشی رشته علوم حدیث از منظر روش­شناسی تحقیق (مطالعه موردی مجله علمی-پژوهشی علوم حدیث)»، پژوهش­نامه انتقادی متون و برنامه­های علوم انسانی، سال 16، شماره 43، صص 55-80.
    8. حسن­زاده، محمّد؛ سعید غفاری؛ عاطفه زارعی و حسین کمندی (1393)، «کارکرد عنوان و نشانی اینترنتی در بهبود ربط نتایج و بازیابی اطلاعات». پژوهش‌نامه کتابداری و اطلاع رسانی، سال 4، شماره 2، صص 221-240.
    9. حمید­رفیعی، محمّدعلی (1367)، «تأملی در عنوان مقاله و پیشنهادهایی درباره آن»، نشر دانش، شماره 48، صص 79-82.
    10. صلح‌جو، علی (1387)، «مقاله­نویسی فرمالیستی»، نامه فرهنگستان، دوره 10، شماره 2 (پیاپی 38)، صص­­55-62.
    11. طباطبایی، سیدکاظم و علیه رضا­داد (1391)، «تأملی در باب عنوان درایة‌الحدیث»، حدیث پژوهی، سال 4، شماره 1، صص 55-66.
    12. عسکری، صادق (1389)، «نقدی بر انتخاب موضوع و عنوان مقالات در مجلات علمی-پژوهشی زبان و ادبیّات عربی»، زبان و ادبیّات عربی، سال 1، شماره 2، صص 97-118.
    13. موسوی سیرجانی، سهیلا(1387)، «زُهد پارسا»، ادبیات عرفانی و اسطوره­شناختی، سال 4، شماره 12، صص 163-145.

    ج) پایان‌نامه

    1. 1. بخیت، فاطمه (1392)، «بررسی تطبیقی دلالت عنوان در شعر شش شاعر فارسی و عربی معاصر (نیما، شاملو، شفیعی کدکنی، سیاب، مقالح و درویش)»، رساله دکتری دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرّس تهران. به راهنمایی سعید بزرگ بیگدلی، کتابخانه مرکزی دانشگاه تربیت مدرّس تهران.

    د) لاتین

    1. Stalloni, Yves. 2006. Dicctionnaire du roman. Armand Colin., p270.